Abcda Formata Papira 3n1s1j

1/3

ABCda formata papira Papiri koje svakodnevno koristimo proizlaze iz međunarodnog standarda ISO216, čiji korijeni sežu još u osamnaesto stoljeće. Temelj standarda je odnos visine i širine stranica koji je uvijek korijen iz dva (1.4142 : 1), što je vrlo praktično budući da dvije stranice položene jedna do druge ili pak jedna stranica prerezana po pola uvijek daje list papira čiji su odnosi veličine dužine i širine nepromijenjeni. A formati papira počinju s A0 papirom koji ima površinu od 1m2, rezanjem lista A0 papira po sredini duže stranice dobijemo dva lista A1 papira (i tako redom sve do A10). Obzirom da je odnos stranica korijen broja dva (s neograničenim brojem decimala), veličina se uvijek zaokružuje na najbliži milimetar. U slučajevima u kojima A format nije dovoljan koriste se B formati, a za koverte se koriste C formati.

Kod B formata visina i širina stranice odgovara geometrijskoj sredini (geometrijska sredina je korijen između umnoška dva broja) između istovjetnog A formata i An-1 (tako su stranice B1 formata geometrijska sredina stranica A1 i A0 formata). To također znači kako faktor povećanja s A1 na B1 format je istovjetan faktoru povećanja s B1 na A0 format. Poput B formata, C formati su određeni geometrijskom sredinom između A i B formata. Tako ispada da A4 list papira lijepo sijeda u C4 kovertu, a koja će lagano stati u B4 kovertu. Tablica formata papira: 4A0 2A0 A0 A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 A10

1682 × 2378 1189 × 1682 841 × 1189 594 × 841 420 × 594 297 × 420 210 × 297 148 × 210 105 × 148 74 × 105 52 × 74 37 × 52 26 × 37

B0 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10

1000 × 1414 707 × 1000 500 × 707 353 × 500 250 × 353 176 × 250 125 × 176 88 × 125 62 × 88 44 × 62 31 × 44

C0 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10

917 × 1297 648 × 917 458 × 648 324 × 458 229 × 324 162 × 229 114 × 162 81 × 114 57 × 81 40 × 57 28 × 40

2/3 Koverte koje se tipično rade u C formatu definirane su standardom ISO269. DL koverta (popularno zvana american, dok DL označava engleske riječi Dimension Lengthwise) pomalo je izvan uobičajenih standarda te je uglavnom nepodesna za automatsko ulaganje, pa je stoga kreirana koverta C5/C6 nešto većih dimenzija. Tablica formata koverti: C6 DL C6/C5 C5 C4 C3 B6 B5 B4 E4

114 × 162 110 × 220 114 × 229 162 × 229 229 × 324 324 × 458 125 × 176 176 × 250 250 × 353 280 × 400

A4 savijen dvaput = A6 A4 savijen dvaput = 1/3 A4 A4 savijen dvaput = 1/3 A4 A4 savijen jednom = A5 A4 A3 C6 koverta C5 koverta C4 koverta B4

Tolerancije koje ISO dozvoljava su ±1.5mm za dimenzije do 150mm, ±2mm za dimenzije između 150 i 600mm odnosno ±3mm za dimenzije veće od 600mm. Svi ovi formati se odnose na gotovi, obrezani format listova papira (dakle onakvi kakvi dolaze čitatelju u ruke), no za potrebe proizvodnje oni dolaze u RA ili SRA formatima (SRA = Suplementary Raw format A). Ovi formati su nešto veći od A formata (RA0 ima površinu od 1.05m2 a SRA0 površinu od 1.15m2). Ovi formati također zadržavaju odnose veličina stranica kao i A format, ali se njihove dimenzije zaokružuju na puni centimetar. RA i SRA formati se koriste kao sirovi formati u tisku te se nakon dorade obrezuju na željeni format. RA i SRA se koriste i kao veličine za rotacione tiskarske strojeve. Tablica RA i SRA formata papira: RA0 RA1 RA2 RA3 RA4

860 × 1220 610 × 860 430 × 610 305 × 430 215 × 305

SRA0 SRA1 SRA2 SRA3 SRA4

900 × 1280 640 × 900 450 × 640 320 × 450 225 × 320

ISO standard, a osobito A standard izuzetno je jednostavan za izračun težine papira. Ako koristomo A4 listove papira težine 80g (gramatura papira se uvijek odnosi na težinu jednog arka papira površine 1m2), tada je jednostavno izračunati da iz A0 formata koji je točno veličine 1m2 dobijemo 16 listova A4 papira, pa je tako jedan A4 list težak otprilike 5g.

3/3 Postoji još nekoliko uobičajenih/standardiziranih formata: • • •

ID-1 = 85.60 × 53.98 mm (= 3.370 × 2.125 in) ID-2 = 105 × 74 mm (= A7) ID-3 = 125 × 88 mm (= B7)

ID-1 format je format kreditne kartice i uobičajeni format za posjetnice (iako mnogi koriste i A8 74×52mm format), ID-3 (odnosno B7) se uobičajeno koristi za putovnice, a ID-2 je u nekim zemljama format osobne iskaznice. Jedan od manje poznatih standarda je i A6 koji se koristi kao veličina toaletnog papira. Ponekada možete pronaći i referencu na PA4 papir veličine 210×280mm što je bio (nikada prihvaćeni) prijelazni prijedlog za države koje koriste papire 215×280 (npr. SAD), ovaj format se često koristi za časopise i magazine (usput rečeno, PA4 format ima odnos veličine stranica 3:4 što odgovara odnosu koji se koristi u televiziji i računalnim monitorima).